News Continuous Bureau | Mumbai
Lok Sabha Elections 2024: શુક્રવારે (23 જૂન) બિહાર (Bihar) ની રાજધાની પટના (Patana) માં વિરોધ પક્ષોની એક ભવ્ય સભા થઈ, જેમાં 2024 માં PM મોદી (PM Modi) ને સત્તા પરથી હટાવવાની વ્યૂહરચના પર ચર્ચા કરવામાં આવી. નીતિશ કુમાર (Nitish Kumar) દ્વારા બોલાવવામાં આવેલી આ બેઠકનો એકમાત્ર એજન્ડા તમામ મતભેદો ભૂલીને 2024 માટે વિવિધ પક્ષોને સાથે લાવવાનો હતો. આ મિશન કેટલું સફળ રહ્યું તે તો ભવિષ્યમાં જ ખબર પડશે, પરંતુ આ પહેલા પણ વિપક્ષો પીએમ મોદી અને બીજેપી (BJP) વિરુદ્ધ અનેકવાર એક થઈ ચૂક્યા છે. ચાલો જોઈએ પછી શું થયું.
2017 યુપી વિધાનસભા ચૂંટણી
2014ની લોકસભા ચૂંટણીમાં મોદી લહેરમાં ભાજપે ઉત્તર પ્રદેશમાં એકતરફી જીત મેળવી હતી. આ પછી 2017માં રાજ્યમાં વિધાનસભા ચૂંટણી યોજાઈ હતી. તે સમયે રાજ્યમાં અખિલેશ યાદવ (Akhilesh Yadav) ના નેતૃત્વમાં સમાજવાદી પાર્ટી (Samajwadi Party) ની સરકાર હતી. અખિલેશ યાદવે વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મોદી લહેરની અસરને રોકવા માટે કોંગ્રેસ સાથે ગઠબંધન કર્યું અને સાથે મળીને ચૂંટણી લડી પણ નિષ્ફળ ગયા. ભાજપે માત્ર રાજ્યમાં જ જીત મેળવી નથી, પરંતુ 403 સભ્યોની વિધાનસભામાં તે એકલા હાથે 300થી વધુ બેઠકો કબજે કરવામાં સફળ રહી હતી. ભાજપે તેના સાથી પક્ષો સાથે મળીને 324 બેઠકો જીતી હતી.
યુપી- 2019 લોકસભા ચૂંટણી
2017માં ભાજપની પ્રચંડ જીતે ઉત્તર પ્રદેશના રાજકારણમાં એક મોટો અંડરકરંટ સર્જ્યો હતો, જેની અસર બે વર્ષ પછી યોજાયેલી લોકસભાની ચૂંટણીમાં જોવા મળી હતી. આ ચૂંટણીમાં સમાજવાદી પાર્ટી અને બહુજન સમાજ પાર્ટી (Bahujan Samaj Party) એ સાથે મળીને ચૂંટણી લડી હતી. 1995ના ગેસ્ટ હાઉસની ઘટના બાદ બંને પક્ષો પ્રથમ વખત સાથે આવ્યા હતા પરંતુ તેમ છતાં ભાજપને રોકવામાં નિષ્ફળ રહ્યા હતા. ભાજપે રાજ્યની 80 લોકસભા સીટોમાંથી 62 સીટો જીતી છે. સમાજવાદી પાર્ટી અને બસપાને કુલ 15 બેઠકો મળી હતી, જેમાં સમાજવાદી પાર્ટીને માત્ર 5 અને બસપાને 10 બેઠકો મળી હતી.
આ સમાચાર પણ વાંચો: Mumbai Local Megablock: પશ્ચિમ રેલવે પર આજે રાતનો મેગાબ્લોક, ટ્રેનના સમયપત્રકમાં ફેરફાર
2015 બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી
2014માં કેન્દ્રમાં સત્તામાં આવ્યા બાદ પીએમ મોદીના નેતૃત્વમાં ભાજપનો વિજય રથ એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં આગળ વધી રહ્યો હતો. આ દરમિયાન 2015માં વિધાનસભાની ચૂંટણી આવી, જ્યાં ભાજપને રોકવા માટે એક અનોખો પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો. રાજ્યમાં એકબીજાના વિરોધી એવા નીતિશ કુમાર અને લાલુ પ્રસાદ યાદવ એકસાથે આવ્યા હતા. જેડીયુ-આરજેડી (JDU- RJD) અને કોંગ્રેસે (Congress) સાથે મળીને ચૂંટણી લડી હતી, જેમાં ભાજપનો પરાજય થયો હતો. રાજ્યમાં મહાગઠબંધનની સરકાર બની હતી.
કર્ણાટક – 2019 લોકસભા ચૂંટણી
2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં, ઉત્તર પ્રદેશની જેમ કર્ણાટકમાં એક પ્રયોગ થયો, જ્યાં કોંગ્રેસ અને જનતા દળ સેક્યુલર (JDS) એકસાથે ચૂંટણી લડ્યા. આના એક વર્ષ પહેલા વિધાનસભા ચૂંટણી બાદ બંને પક્ષોએ ગઠબંધન સરકાર બનાવી હતી. 2019 માં, બંને પક્ષોએ ચૂંટણી પહેલા ગઠબંધન કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો પરંતુ પરિણામો અનુકૂળ ન હતા. ભાજપે રાજ્યની 28માંથી 25 બેઠકો જીતી હતી જ્યારે કોંગ્રેસ અને જેડીએસને માત્ર એક-એક બેઠક મળી હતી.
2022 યુપી વિધાનસભા ચૂંટણી
2017 અને 2019માં મળેલા આંચકાઓ બાદ ફરી એકવાર 2022માં યુપીમાં ભાજપને હરાવવા માટે ગઠબંધન થયું હતું. આ વખતે સમાજવાદી પાર્ટીએ જયંત ચૌધરીની આરએલડી (RLD), ઓમ પ્રકાશ રાજભરની સુહેલદેવ ભારતીય સમાજ પાર્ટી (Suheldev Bhartiya Samaj Party) અને અન્ય સાથે મળીને વિધાનસભાની ચૂંટણી લડી હતી. ગઠબંધન નવું હતું પરંતુ પરિણામ ગત વખત કરતા અલગ નહોતું. બીજેપી ફરી એકવાર જીતીને સરકાર બનાવી.
2019 ઝારખંડ વિધાનસભા ચૂંટણી
બિહારની સફળતાથી પ્રોત્સાહિત થઈને, 2019માં, પડોશી રાજ્ય ઝારખંડમાં પણ ગ્રાન્ડ એલાયન્સનો પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. શિબુ સોરેનના ઝારખંડ મુક્તિ મોરચા, કોંગ્રેસ અને આરજેડીએ સાથે મળીને વિધાનસભા ચૂંટણી લડી હતી. બિહારની જેમ ઝારખંડમાં પણ મહાગઠબંધનનું પરિબળ સફળ રહ્યું હતું અને ભાજપનો પરાજય થયો હતો.
પટનામાં એકજૂથ વિપક્ષની તાકાત
હવે ભાજપની સામે નજર કરીએ અને જાણીએ પટનામાં સંયુક્ત વિપક્ષની તાકાત. હાલમાં લોકસભામાં ભાજપના 301 અને રાજ્યસભામાં 93 સાંસદો છે. આ સાથે જ 16 રાજ્યોમાં બીજેપીના નેતૃત્વમાં એનડીએ (NDA) સરકાર છે.
પટનાની બેઠકમાં સામેલ વિપક્ષી દળોના લોકસભામાં કુલ 140 સાંસદો છે, જ્યારે રાજ્યસભામાં 93 સભ્યો છે. તેની સાથે અહીં 11 રાજ્યોમાં એકઠા થયેલા પક્ષોની સરકારો છે. એક વાત નોંધનીય છે કે ઓડિશા, તેલંગાણા અને આંધ્રપ્રદેશના શાસક પક્ષોએ આ બેઠકમાં ભાગ લીધો ન હતો.
