બજેટ તૈયાર કરવામાં આ ‘નવરત્નો’ની ભૂમિકા સૌથી મહત્વની છે, તેઓ દેશનું આર્થિક ભવિષ્ય નક્કી કરશે.

News Continuous Bureau | Mumbai

1. નિર્મલા સીતારમણ

નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરી (બુધવાર) ના રોજ વર્ષ 2023-24 માટે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરશે. આ વખતે તે સતત પાંચમી વખત બજેટ રજૂ કરી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં દેશનું કેન્દ્રીય બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં તેમનું સૌથી મહત્વનું યોગદાન રહેશે. નાણામંત્રીએ દિલ્હીની પ્રતિષ્ઠિત જવાહરલાલ નેહરુ યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કર્યો છે. મોદી સરકારના બીજા કાર્યકાળમાં તેમને નાણા મંત્રાલયની મહત્વની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. જે તે સફળતાપૂર્વક કરી રહી છે.

2. પિયુષ ગોયલ

દેશના વાણિજ્ય મંત્રી તરીકે પિયુષ ગોયલનું બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં મહત્વનું યોગદાન છે. તાજેતરના ભૂતકાળમાં, તેઓ વિવિધ દેશો સાથે મુક્ત વ્યાપાર કરારો કરવા માટે ખૂબ જ સક્રિય છે. તેઓ મર્યાદિત સમય માટે હોવા છતાં ભૂતકાળમાં નાણાં મંત્રાલય સંભાળવાનો અનુભવ ધરાવે છે. આવી સ્થિતિમાં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે વર્ષ 2023-24નું બજેટ તૈયાર કરતી વખતે પોતાના અનુભવનો ઉપયોગ કર્યો હશે. આમ બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયા દરમિયાન તેમની ભૂમિકા નિર્ણાયક રહી છે.

3. ટીવી સોમનાથન

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ પછી, બજેટ તૈયાર કરવામાં બીજો મોટો ચહેરો નાણા સચિવ ટીવી સોમનાથન હશે. સોમનાથન તમિલનાડુ કેડરના 1987 બેચના IAS અધિકારી છે. તેમના નેતૃત્વમાં દેશનો મૂડીખર્ચ રેકોર્ડ ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચ્યો છે.

આ સમાચાર પણ વાંચો :સીતારમણે લાલ સંબલપુરી સિલ્ક સાડીમાં રજૂ કર્યું બજેટ, જાણો નાણામંત્રીની સાડીઓ વિશે

4. અજય શેઠ

બજેટ તૈયાર કરનારાઓમાં એક મહત્વનું નામ છે અજય સેઠ, નાણા મંત્રાલયના આર્થિક બાબતોના વિભાગના પ્રભારી સચિવ. તે બજેટ વિભાગનું ધ્યાન રાખે છે. તેઓ બજેટ સંબંધિત ઇનપુટ્સ અને વિવિધ પ્રકારના નાણાકીય નિવેદનો તૈયાર કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવશે.

5. તુહીન કાન્ત પાંડે

તુહિન કાંત પાંડે નાણા મંત્રાલય હેઠળ ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ અને પબ્લિક એસેટ મેનેજમેન્ટ વિભાગના સચિવ છે. તાજેતરના ભૂતકાળમાં સરકારે ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ ક્ષેત્રે કરેલી સિદ્ધિઓમાં તુહિનનું મહત્ત્વનું યોગદાન રહ્યું છે. તેમણે એલઆઈસીનો આઈપીઓ લાવવા અને એર ઈન્ડિયાના ખાનગીકરણમાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે.

6. સંજય મલ્હોત્રા

તાજેતરમાં નિયુક્ત થયેલા મહેસૂલ સચિવ સંજય મલ્હોત્રા રાજસ્થાન કેડરના 1990 બેચના IAS અધિકારી છે. તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે જવાબદાર રહેશે કે બજેટમાં કરવામાં આવેલી જાહેરાતો સરકારની નીતિ અને મહત્વાકાંક્ષાઓ સાથે સુસંગત છે. તેમણે એ સુનિશ્ચિત કરવાનું હતું કે બજેટમાં કરવામાં આવેલી જાહેરાતો જમીનથી બહુ દૂર ન હોય.

આ સમાચાર પણ વાંચો : બજેટ 2023: આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ માટે ત્રણ સેન્ટર ખોલવામાં આવશે, 5G માટે 100 લેબ ખોલવામાં આવશે.

19મી ઓક્ટોબર, 2022 ના રોજ નાણાં મંત્રાલયના નાણાકીય સેવાઓ વિભાગના સચિવ તરીકે ચૂંટાયેલા વિવેક જોશીએ પણ બજેટ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. આ ભૂમિકામાં જોડાતા પહેલા, જોશી ગૃહ વિભાગ હેઠળ રજિસ્ટ્રાર જનરલ અને વસ્તીગણતરી નિયામક હતા.

8. વી અનંત નાગેશ્વરન

વી અનંત નાગેશ્વરન 2022 ના બજેટ પહેલા મુખ્ય આર્થિક અધિકારી તરીકે ચૂંટાયા હતા. આ વખતે, જ્યારે બજેટ તૈયાર થઈ રહ્યું છે, ત્યારે નાગેશ્વરને પણ તે સમગ્ર પ્રક્રિયામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. તેમની પાસે વર્ષ 2022-23 માટે આર્થિક સર્વેક્ષણનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવાની જવાબદારી પણ હતી. જેને મંગળવારે સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો.

આ સમાચાર પણ વાંચો : શિક્ષણ બજેટ 2023: હવે દેશના ખૂણે ખૂણે પહોંચશે શિક્ષણની હવા, સરકાર ખોલશે ટીચર્સ ટ્રેનિંગ સ્કુલ

9. શક્તિકાંત દાસ

શક્તિકાંત દાસ, વર્ષ 1980 બેચના તમિલનાડુ કેડરના નિવૃત્ત IAS અધિકારી, 12 ડિસેમ્બર 2018 થી ભારતીય રિઝર્વ બેંકના ગવર્નરનું પદ સંભાળી રહ્યા છે. દેશમાં મોંઘવારી પર અંકુશ મેળવવાનો પ્રયાસ હોય કે સરકારની આર્થિક નીતિઓનો બચાવ, તેમણે હંમેશા પોતાની ભૂમિકા સાથે ન્યાય કર્યો છે. આવી સ્થિતિમાં આગામી નાણાંકીય વર્ષનું બજેટ તૈયાર કરવામાં તેમની ભૂમિકા મહત્વની રહી છે, તે નકારી શકાય તેમ નથી.