News Continuous Bureau | Mumbai

Maharashtra Politics: એવું નથી કે ભૂતકાળમાં માત્ર પરિવારના સભ્યો અને નજીકના સગાઓએ જ રાજાઓ સાથે દગો કરીને સત્તાપલટો કર્યો છે, પરંતુ સંસદીય લોકશાહીમાં પણ આવી ઘટનાઓ બની છે. મહારાષ્ટ્રમાં રવિવારે થયેલ રાજકીય ઘટનાક્રમ તેનું નવીનતમ ઉદાહરણ છે. મરાઠા સત્રપ શરદ પવાર (Sharad Pawar) પણ આ યાદીમાં જોડાયા છે જેમાં અત્યાર સુધી ઠાકરે, અબ્દુલ્લા, મુલાયમ સિંહ યાદવ, બાદલ અને નંદમુરી તારક રામ રાવ ઉર્ફે એનટીઆરના નામ સામેલ છે. તેમાંથી મોટાભાગના લોકોએ તેમની મહેનતના બળ પર પુનરાગમન કર્યું. પવાર તેમની કારકિર્દીના સૌથી મુશ્કેલ અને અપમાનજનક પડકારનો કેવી રીતે સામનો કરશે તે જોવું રહ્યું.

કોંગ્રેસ પર કટાક્ષ કર્યા હતા

પવારે 1999માં રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીની રચના કરી અને પાર્ટીને પોતાના દમ પર આગળ વધારી. હવે તેની સામે બળવા સાથે તેને નિપટવાનો પડકાર છે. પવાર માટે વધુ શરમજનક બાબત એ છે કે તેમના જ ધારાસભ્યોએ તેમને અહીં છોડી દીધા છે. બીજી તરફ અનેક નિવેદનો છતાં મહારાષ્ટ્રમાં કોંગ્રેસ એકજૂટ છે. પવારે ઘણી વખત તેમની ભૂતપૂર્વ પાર્ટી પર કટાક્ષ કર્યો છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે કોંગ્રેસ સાથે સંકળાયેલા લોકોએ સ્વીકારવું જોઈએ કે સૌથી જૂની પાર્ટીનો પ્રભાવ હવે ‘કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી’ જેવો રહ્યો નથી.

પવારે મકાનમાલિકની વાત કહી

પવારને યુપીના જમીનદારો વિશે એક ટુચકો કહેવાનું પણ ગમ્યું, જેમણે તેમની મોટાભાગની જમીન ગુમાવી દીધી અને તેમની ‘હવેલીઓ’ જાળવવામાં અસમર્થ હતા. કોંગ્રેસની સરખામણી યુપીના જમીનદારો સાથે કરતાં તેમણે એકવાર કહ્યું હતું કે, ‘મેં ઉત્તર પ્રદેશના જમીનદારો વિશે એક વાર્તા કહી હતી, જેમની પાસે મોટી ‘હવેલીઓ’ હતી. જમીનની ટોચમર્યાદાના કાયદાને કારણે તેમની જમીન ઘટી ગઈ. હવેલીઓ તો બચી ગઈ પણ તેની જાળવણી અને સમારકામ કરવાની તેમની ક્ષમતામાં પણ વધારો થયો. જ્યારે જમીનદાર સવારે ઉઠે છે, ત્યારે તે ચારે બાજુ લીલાં ખેતરો જુએ છે અને કહે છે કે આ બધી જમીન તેની છે. એક સમયે તે તેમનો હતો, પરંતુ હવે તે તેમનો નથી. પવારને કદાચ ખબર પણ નહીં હોય કે તેઓ પોતે પણ ટૂંક સમયમાં આ જ પ્રકારના જમીનદાર બનશે.

નૌકા સવારી

એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે પવાર ઓછામાં ઓછા 2024 સુધી બે બોટ પર સવારી કરવાનો ઇરાદો ધરાવે છે. તેઓ અને તેમની પુત્રી સુપ્રિયા (Supriya), મહાવિકાસ અઘાડી (MVA)માં રહીને વિપક્ષમાં રહેશે, જ્યારે બીજી તરફ ભત્રીજા અજિત પવાર (Ajit Pawar) અને વિશ્વાસુ લેફ્ટનન્ટ પ્રફુલ પટેલ (Praful Patel) નો સમાવેશ કરતી ‘એડવાન્સ પાર્ટી’ હશે જે NDAમાં રહેશે. જો કે, રાજ્યની રાજનીતિમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવતા પ્રભાવશાળી મરાઠા મતદારો [30 ટકાથી વધુ] અજિત પવારના પગલા પર કેવી પ્રતિક્રિયા આપે છે તેના પર ઘણું નિર્ભર રહેશે.
મરાઠાઓની વોટિંગ પેટર્ન અત્યાર સુધી મિશ્ર રહી છે અને પશ્ચિમ મહારાષ્ટ્રમાં એનસીપી(NCP) કરતાં ભાજપ વિરુદ્ધ વધુ મત પડ્યા છે. ભાજપ પ્રત્યે મરાઠાઓના અણગમોનું એકમાત્ર કારણ એ છે કે નરેન્દ્ર મોદીની ઓફર હોવા છતાં પવાર પોતે ક્યારેય ભાજપ તરફ ગયા નથી. વિશ્વાસઘાતની સૌથી દુઃખદ વાત એ રહી કે પવારને તેમના દુશ્મનોએ નહીં પરંતુ તેમના જ લોકો દ્વારા દગો આપ્યો હતો.

આ સમાચાર પણ વાંચો:  Cyber Security Violations: આ બેંકે સાયબર સુરક્ષાના નિયમોની અવગણના કરી, RBIએ લગાવ્યો મોટો દંડ

1978માં શરદની પવાર ગેમની વાર્તા…

1977માં સામાન્ય ચૂંટણી બાદ કોંગ્રેસ બે જૂથોમાં વહેંચાઈ ગઈ હતી. કોંગ્રેસ (I) અને કોંગ્રેસ (U) નામ આપવામાં આવ્યું છે. શરદ પવાર પણ વિદ્રોહનો હિસ્સો બન્યા. તેઓ કોંગ્રેસ (યુ)માં જોડાયા. વર્ષ 1978માં મહારાષ્ટ્રમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી આવી અને બંને પક્ષો એકબીજા સામે મેદાનમાં ઉતર્યા. દરમિયાન, જનતા પાર્ટી સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી અને 99 બેઠકો જીતી. જ્યારે કોંગ્રેસ (I)એ 62 અને કોંગ્રેસ (U)એ 69 બેઠકો જીતી હતી. કોઈપણ પક્ષને સંપૂર્ણ બહુમતી મળી નથી. જનતા પાર્ટીએ રાજ્યમાં સરકાર બનાવવાની શક્યતાઓ તપાસી. પરંતુ, જનતા પાર્ટીને રોકવા માટે આઈ અને યુએ ગઠબંધન કરી સરકાર બનાવી. આ સરકાર દોઢ વર્ષથી વધુ સમય સુધી ચાલી. બાદમાં જનતા પાર્ટીમાં વિભાજન થયું અને મહારાષ્ટ્રમાં રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદવામાં આવ્યું.
પવાર 50 વર્ષથી રાજકારણમાં છે
82 વર્ષીય પવાર 50 વર્ષથી વધુ સમયથી રાજકારણમાં સક્રિય છે. તેમણે રાજકારણમાં ઘણા ઉતાર-ચઢાવ જોયા છે. વર્ષ 1967માં 27 વર્ષની વયે તેઓ પ્રથમ વખત ધારાસભ્ય બન્યા હતા. 32 વર્ષની ઉંમરે પહેલીવાર મુખ્યમંત્રી બન્યા. 45 વર્ષ પહેલા શરદે પણ સત્તા માટે બળવો કરીને મુખ્યમંત્રીની ખુરશી સંભાળી હતી. તેમણે તેમની રાજકીય કારકિર્દી કોંગ્રેસ સાથે શરૂ કરી હતી, પરંતુ બે વખત તેની વિરુદ્ધ ગયા અને સત્તામાં આવ્યા. પહેલી વાર 1978માં અને બીજી વાર 1999માં.
જ્યારે કોંગ્રેસ બહાર નીકળી ત્યારે તેણે NCPની રચના કરી.
શરદ પવારે કહ્યું, ‘કોંગ્રેસ (Congress) તમારા વિદેશી મૂળ વિશે ભાજપ (BJP) ને જવાબ આપી શકી નથી. આને ગંભીરતાથી વિચારવાની જરૂર છે. આ રીતે વર્ષ 1999માં શરદ પવાર, પીએ સંગમા અને તારિક અનવરે સોનિયા ગાંધી (Sonia Gandhi) ને વડાપ્રધાન પદના ઉમેદવાર બનાવવાનો વિરોધ કર્યો હતો અને ત્યારબાદ ત્રણેય નેતાઓને પાર્ટીમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા. માત્ર 10 દિવસ પછી, ત્રણેયએ મળીને 25 મે 1999ના રોજ રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટી (NCP)ની રચના કરી.

આ સમાચાર પણ વાંચો: NCP Political Crisis: બળવાખોરો સામે વરિષ્ઠ પવારની કાર્યવાહી, અજિત પવાર સહિત 9 લોકો સામે ગેરલાયકાતની અરજી