News Continuous Bureau | Mumbai

Vladimir Putin રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનની 4-5 ડિસેમ્બરના રોજ થનારી ભારત યાત્રા પહેલા રશિયાની નીચલી સંસદ સ્ટેટ ડૂમાએ ભારત સાથે એક મહત્ત્વપૂર્ણ સૈન્ય સમજૂતીને ઔપચારિક રૂપે મંજૂરી આપી દીધી. આ સમજૂતીનું નામ રેસિપ્રોકલ એક્સચેન્જ ઓફ લોજિસ્ટિક સપોર્ટ (RELOS) છે. આ પગલું બંને દેશોના રક્ષા સહયોગમાં એક મોટા બદલાવ તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે.રશિયન પ્રધાનમંત્રી મિખાઇલ મિશુસ્તિને આ સમજૂતીને ગયા અઠવાડિયે ડૂમાની સમક્ષ અપ્રૂવલ માટે મોકલી હતી. તેના પારિત થયા પછી હવે આ સમજૂતી બંને દેશોની સેનાઓ વચ્ચે લોજિસ્ટિક સહયોગને વ્યાપક અને સુવ્યવસ્થિત બનાવશે.

ભારત સાથે સંબંધ વ્યૂહાત્મક અને વ્યાપક – ડૂમા સ્પીકર

સ્ટેટ ડૂમાના અધ્યક્ષ વ્યાચેસ્લાવ વોલોદિને કહ્યું કે ભારત અને રશિયાના સંબંધો સમયની કસોટી પર ખરા અને વ્યૂહાત્મક છે. તેમણે સદનમાં કહ્યું- અમારા ભારત સાથેના સંબંધો વ્યૂહાત્મક અને વ્યાપક છે, અને અમે તેમને અત્યંત મહત્ત્વ આપીએ છીએ. આજે સમજૂતીની આ પુષ્ટિ સમાનતાની દિશામાં એક બીજું પગલું છે અને તે અમારા દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવશે.

તૈનાત થશે સૈનિક

આ સમજૂતી બંને પક્ષોને એક-બીજાની જમીન પર કાનૂની રીતે સૈનિક અને ઇક્વિપમેન્ટ તૈનાત કરવાની ઇજાજત આપશે અને તેમાં જોઇન્ટ એક્સરસાઇઝ, ડિઝાસ્ટર રિલીફ અને હ્યુમનિટરીયન મિશન પણ સામેલ છે. ઇન્ટરનેશનલ અફેયર્સ કમિટીના પહેલા ડેપ્યુટી ચેરમેન વ્યાચેસ્લાવ નિકોનોવે ડિફેન્સ ટ્રીટીને મંજૂરી મળ્યા પછી સ્ટેટ ડ્યૂમાને સંબોધિત કર્યું. તેમણે કહ્યું કે ભારત એક ભૂ-રાજકીય દિગ્ગજ દેશ છે અને મિલિટ્રી-ટેક્નિકલ સહયોગમાં મહત્ત્વપૂર્ણ પાર્ટનર છે. તેમણે કહ્યું કે આ મિલિટ્રી સમજૂતી હેઠળ ‘પાંચ યુદ્ધજહાજ, દસ એરક્રાફ્ટ અને ત્રણ હજાર સૈનિક એક સાથે પાર્ટનર દેશના વિસ્તારમાં પાંચ વર્ષ માટે તૈનાત રહેશે અને જો બંને પક્ષ સંમત હોય તો તેને વધુ પાંચ વર્ષ માટે વધારી શકાય છે.’

શું છે RELOS સમજૂતી?

18 ફેબ્રુઆરીના રોજ હસ્તાક્ષરિત આ સમજૂતી એ નિર્ધારિત કરે છે કે-
રશિયા અને ભારત એક-બીજાની સૈન્ય ટુકડીઓ, યુદ્ધજહાજો અને સૈન્ય વિમાનને પોતાના ક્ષેત્રોમાં મોકલવાની પ્રક્રિયા કેવી રીતે અપનાવશે.
બંને દેશોની સેનાઓ એક-બીજાના બેઝ, બંદરગાહ અને એરફીલ્ડનો કયા પ્રકારનો ઉપયોગ કરી શકશે.
લોજિસ્ટિક સપોર્ટ – જેમ કે બળતણ, ભોજન, સ્પેર પાર્ટ્સ, રિપેર, પરિવહનની જોગવાઈ કઈ પ્રક્રિયા હેઠળ થશે.
આ વ્યવસ્થા માત્ર સૈન્ય અભિયાનો સુધી સીમિત નહીં રહે પરંતુ સંયુક્ત સૈન્ય અભ્યાસ, તાલીમ, માનવીય સહાયતા, પ્રાકૃતિક અને માનવ-જનિત આપત્તિઓ પછી રાહત કાર્ય અને વિશેષ સહમતિના અન્ય પ્રસંગોમાં પણ લાગુ થશે.

આ સમાચાર પણ વાંચો : Samantha ruth prabhu: સમંથા રૂથ પ્રભુના લગ્ન પર વિવાદ! રાજ નિદિમોરુના પહેલા લગ્નના નથી થયા છૂટાછેડા? એક્સ વાઇફની સહેલીએ લગાવ્યો ગંભીર આરોપ

રશિયન કેબિનેટનું નિવેદન

મીડિયા રિપોર્ટ મુજબ, રશિયાની કેબિનેટે કહ્યું કે RELOSની મંજૂરીથી બંને દેશોના વાયુક્ષેત્રના ઉપયોગમાં સરળતા આવશે, રશિયન અને ભારતીય યુદ્ધજહાજ એક-બીજાના બંદરગાહો પર સરળતાથી પહોંચી શકશે અને સમગ્ર સૈન્ય સહયોગને નવી મજબૂતી મળશે. કેબિનેટનું કહેવું છે કે આ સમજૂતીના પ્રભાવી થયા પછી રક્ષા ક્ષેત્રમાં બંને દેશોની ભાગીદારી વધુ વ્યાવહારિક, ઝડપી અને સંકલિત થઈ જશે.રશિયન રાષ્ટ્રપતિના અધિકારિક આવાસ ક્રેમલિનના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવે ભારતીય મીડિયા સાથેની વાતચીતમાં કહ્યું કે રોસએટમના મુખ્ય કાર્યકારી અધિકારી (CEO) અલેક્સી લિગાચેવ ભારત જઈ રહ્યા છે અને તે નાના મોડ્યુલર રિએક્ટરોના નિર્માણ સહિત સહયોગના ઘણા પ્રસ્તાવોનું એક વિસ્તૃત વિવરણ નવી દિલ્હીમાં થનારી શિખર વાર્તામાં પ્રસ્તુત કરશે. આ પહેલા આવેલા સમાચારોમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે રોસએટમે ભારતમાં રશિયન-ડિઝાઇન વાળા ઉન્નત રિએક્ટરોના સ્થાનિકીકરણના મામલામાં પણ તૈયાર રહેવાની વાત કહી છે.